Υπολογιστική Κρυπτογραφία
Weekly outline
- Χειμερινό Εξάμηνο 2024-2025
Χειμερινό Εξάμηνο 2024-2025
Διδάσκοντες:
- Άρης Παγουρτζής, Καθηγητής (pagour@cs.ntua.gr)
- Νίκος Λεονάρδος, Επίκ. Καθηγητής (nleon@cs.ntua.gr)
- Παναγιώτης Γροντάς, Μεταδιδάκτορας (pgrontas@corelab.ntua.gr)
Βοηθοί Διδασκαλίας:
- Pourandokht Behrouz, Υ.Δ.
- Μαριάννα Σπυράκου, Υ.Δ.
- Θωμάς Σουλιώτης, Υ.Δ.
- Ελένη Μακρή, Υ.Δ.
- Δανάη Μπάλλα, Υ.Δ.
- Ορέστης Κωνσταντινίδης, Υ.Δ.
Επικοινωνία: crypto@corelab.ntua.gr
Διαλέξεις (έναρξη: 1/10)
- Τρίτη 15:15-18:00, Αιθ. 007, Νέο Κτ. Ηλεκτρολόγων ΕΜΠ
- Παρασκευή 18:15-20:00, Αμφ. 3, Νέο Κτ. Ηλεκτρολόγων ΕΜΠ
Βασική βιβλιογραφία:
[ΖΠΓ]: Ε. Ζάχος, Α. Παγουρτζής, Π. Γροντάς: Υπολογιστική Κρυπτογραφία, Κάλλιπος, 2015.
[LK2]: Jonathan Katz and Yehuda Lindell: Introduction to Modern Cryptography (2nd edition).
[BoSh]: D. Boneh and V. Shoup: A Graduate Course in Applied Cryptography (free draft, κατεβάστε την τελευταία έκδοση) - Εβδομάδα 1η
Εβδομάδα 1η
ΤΡΙΤΗ 1/10
- Διαδικαστικά Μαθήματος
- Επισκόπηση αρχών και εφαρμογών της σύγχρονης κρυπτογραφίας.
- Κλασικά συστήματα (αντικατάστασης, Καίσαρα, Vigenere cipher) και κρυπτανάλυσή τους.
Διαφάνειες διάλεξης (1-19)
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4/10
- Δείκτης σύμπτωσης (Coincidence Index).
- Τέλεια μυστικότητα κατά Shannon.
- Κρυπτοσυστήματα μετάθεσης και γινομένου.
- Ασύμμετρη κρυπτογραφία: κρυπτοσύστημα "σακιδίου" Merkle-Hellman, επίθεση Shamir.
Διαφάνειες διάλεξης (σελ. 20-39)
Προτεινόμενη μελέτη (εβδομάδας):
- [ΖΠΓ]: κεφ. 1 (έως ενότητα 1.4.3), 6.3
- [LK2]: κεφ. 1, 2
- [BoSh]: κεφ. 2.1
Προαιρετική Μελέτη:
- Russell Impagliazzo, A Personal View of Average-Case Complexity (pdf).
- Εβδομάδα 2η
Εβδομάδα 2η
ΤΡΙΤΗ 8/10
Εισαγωγή στη Θεωρία Αριθμών
- Διαιρετότητα, ΜΚΔ: ιδιότητες - αλγόριθμος Ευκλείδη
- Πρώτοι αριθμοί, συνάρτηση φ του Euler
- Ισοτιμίες, αριθμητική modulo, ο δακτύλιος Z_m
- Μικρό Θεώρημα Fermat
- Θεωρία ομάδων: τάξη στοιχείου και ομάδας, κυκλικές ομάδες, γεννήτορες, δακτύλιοι, σώματα
- Σύμπλοκα, ομάδα πηλίκο, θεώρημα Lagrange
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11/10
- Έλεγχος πρώτων αριθμών κατά Fermat
- Κινέζικο Θεώρημα Υπολοίπων (CRT)
Διαφάνειες διάλεξης (24-29)
Προτεινόμενη μελέτη (εβδομάδας): [ΖΠΓ] 2.1, 2.2, 4.1, 4.2, 4.3
Δείτε ακόμη: [LK2] Appendix B, [BoSh] Appendix A
- Εβδομάδα 3η
Εβδομάδα 3η
ΤΡΙΤΗ 15/10
- Η δομή των ομάδων Z*p και U(Zpq)
- Τετραγωνικά Υπόλοιπα
- Τετραγωνικές ρίζες modulo n και παραγοντοποίηση
Διαφάνειες διάλεξης (30-37)
Προτεινόμενη μελέτη: [ΖΠΓ] 2.2, 2.3, 4.5Συμπληρωματική μελέτη: [LK2] Appendix B
[BoSh] Appendix AΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18/10
- Σύμβολα Legendre και Jacobi
- Έλεγχοι πρώτων αριθμών Fermat και Miller-Rabin
- Ευεπίλυτα και Δυσεπίλυτα αριθμητικά προβλήματα
Προτεινόμενη μελέτη: [ΖΠΓ] 2.4, 4.5, 4.7Συμπληρωματική μελέτη: [LK2] Appendix B[BoSh] Appendix A - Εβδομάδα 4η
Εβδομάδα 4η
ΤΡΙΤΗ 22/10
Διαφάνειες διάλεξης (1-13)- Κρυπτοσυστήματα τμήματος (block ciphers).
- Δίκτυα Feistel.
- Κρυπτοσύστημα DES, S-boxes, MITM attack.
- Βελτιώσεις: 3-DES, DES-X.
Προτεινόμενη μελέτη: [ΖΠΓ] 5.1-5.3
Δείτε ακόμη: The Design of Rijndael (accessible through Heal-Link), ch. 6ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 25/10- Συζήτηση για την 1η σειρά ασκήσεων
- Σύντομη επανάληψη θεωρίας αριθμών
- Κρυπτοσυστήματα τμήματος (block ciphers).
- Εβδομάδα 5η
Εβδομάδα 5η
ΤΡΙΤΗ 29/10- Τρόποι λειτουργίας των blockciphers: ECB, CBC, CFB, OFB, CTR
- Επιθέσεις αλλοίωσης κρυπτοκειμένου
- Authenticated encryption
- Το κρυπτοσύστημα AES
Διαφάνειες διάλεξης (14-25)
Συμπληρωματικά: Raj Jain, Washington University in Saint Louis, και περιγραφή του AES στο επίσημο site του NIST.
Προτεινόμενη μελέτη: [ΖΠΓ] 5.3 - 5.6Δείτε ακόμη: The Design of Rijndael (accessible through Heal-Link)